(مسأله 78) مستحبّ است در موقع تخلي جايي بنشيند كه كسي او را نبيند، و موقع وارد شدن به مكان تخلّي، اول پاي چپ، و موقع بيرون آمدن، اول پاي راست را بگذارد. و همچنين مستحبّ است در حال تخلّي سر را بپوشاند1 و سنگيني بدن را بر پاي چپ بيندازد.
این مسأله در رساله آیات عظام: امام خامنه ای و سبحانی نیست
1- وحید: و تقنّع نماید...
*****
مكارم: م 84 - مستحبّ است در موقع تخلّي جايي بنشيند كه كسي مطلقاً او را نبيند؛ همچنين مستحبّ است هنگام تخلّي سر را بپوشاند.
مظاهری: م78- در موقع تخلی پنج چیز مستحب است : ا- نشستن در جایی که کسی انسان را نبیند؛ 2- با پای چب به محل تخلی وارد شدن؛ 3- با پای راست از محل تخلی خارج شدن؛ 4- در حال تخلی سر را پوشاندن؛ 5- سنگینی بدن را بر پای چپ انداختن.
جوادی آملی: م 80- هنگام تخلّی، برخی كارها مستحب است: 1- در جايی قرار گيرد كه كسی او را نبيند. 2- در وارد شدن به مكان تخلّی، نخست پای چپ را و در بيرون آمدن، اول پای راست را بگذارد. 3. در حال تخلّی سر را بپوشاند. 4- در حال تخلّی، سنگينی بدن را بر پای چپ بيندازد.
(مسأله 79) نشستن روبروي خورشيد و ماه در موقع تخلي، مكروه است ولي اگر عورت خود را به وسيله اي بپوشاند مكروه نيست. و نيز در موقع تخلّي، نشستن روبروي باد و در جادّه و خيابان و كوچه و درب خانه و زير درختي كه ميوه مي دهد و چيز خوردن و توقّف زياد1 و تطهير كردن با دست راست، مكروه مي باشد. و همچنين است حرف زدن در حال تخلّي؛ ولي اگر ناچار باشد، يا ذكر خدا بگويد، اشكال ندارد2.
1- بهجت: در مكان تخلّي...
2- گلپايگاني، صافي، زنجاني: مكروه نيست.
بهجت: كراهت ندارد.
وحید: اگر ناچار باشد کراهت ندارد؛ و همچنین اگر ذکر خدا بگوید ،که در هر حال مستحبّ است.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۴۹: برخی از مکروهات تخلی:۱. ایستاده ادرار کردن. ۲. ادرار کردن در زمین سخت و لانه جانوران. ۳. ادرار کردن در آب، مخصوصاً آب راکد. ۴. خودداری از دفع بول و غایط. ۵. تخلی در جادهها و معابر و زیر درخت میوه دار.
مكارم: م 85 - اين كارها در موقع تخلّي مكروه است: 1- نشستن زير درختان ميوه 2- نشستن در جايي كه محلّ عبور و مرور مردم است، هرچند كسي او را نبيند.3- نشستن اطراف خانه ها 4- نشستن مقابل خورشيد و ماه، ولي اگر عورت خود را بپوشاند مكروه نيست. 5- توقف زياد 6- سخن گفتن مگر به هنگام ضرورت، ولي ذكر خدا در همه حال خوب است 7- ايستاده بول كردن 8- بول كردن در آب، مخصوصاً آبهاي ايستاده 9- بول كردن در سوراخ جانوران 10- بول كردن در زمينهاي سفت كه از آن ترشّح مي شود 11- بول کردن در مقابل باد.
مظاهری: م 79- درموقع تخلّی یازده چیز مکروه است: 1- نشستن در مقابل خورشید یا ماه ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست؛ 2- نشتن در مقابل باد؛3- نشستن زیر درختی که میوه می دهد؛ 4- خوردن و آشامیدن؛ 5- توقف زیاد؛ 6- تطهیر با دست راست؛ 7- حرف زدن ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد؛ 8- در حال ایستادن؛ 9- در زمین سخت؛ 10- در لانه جانوران ؛ 11- در آب خصوصاً آب راکد.
سبحانی: م 68 - این کارها در موقع تخلّی مکروه است: 1- نشستن روبروی خورشید و ماه ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست؛ 2- نشستن روبروی باد؛3- تخلی در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درختی که میوه می دهد؛ 4- چیز خوردن؛ 5- توقف زیاد؛ 6- تطهیر کردن با دست راست؛ 7- حرف زدن ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد؛ 8- ایستاده بول کردن؛ 9-بول کردن در زمین سخت؛ و سوراخ جانوران و در آب خصوصاً آب ایستاده.
جوادی آملی: م 82- هنگام تخلّی، برخی كارها مكروه است: 1- قرار گرفتن روبهروی خورشيد و ماه؛ ولی اگر عورت خود را با چيزي بپوشاند، مكروه نيست. 2- نشستن روبهروی باد. 3. نشستن در جايی كه محلّ عبور و مرور مردم است؛ مانند جاده، خيابان و كوچه. 4- نشستن جلوی در خانه. 5- نشستن زير درخت ميوه. 6- خوردن. 7- توقف بسيار. 8- تطهير كردن با دست راست. 9- سخن گفتن، جز برای ضرورت يا به ذكر خدا مشغول بودن. 10- ايستاده ادرار كردن. 11- ادرار كردن در زمينهای سفت و سخت. 12- ادرار كردن در سوراخ جانوران. 13. ادرار كردن در آب، بهويژه آب ايستاده.
(مسأله 80) ايستاده بول كردن و بول كردن در زمين سخت و سوراخ جانوران و در آب، خصوصاً آب ايستاده1، مكروه است.
1- زنجاني: خصوصاً آبی که جریان ندارد...
امام خامنه ای، مكارم، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: رجوع كنيد به ذيل مسأله ۷۹ .
*****
سيستاني: م 77- ادرار کردن به صورت ایستاده و نیز ادرار کردن در زمین های سفت که از آن ادرار ترشح می شود کراهت دارد همچنین ادرار کردن در لانه جانوران و در آب، خصوصاً آب راکد، مکروه است.
(مسأله 81) خودداري كردن از بول و غا ئط، مكروه است. و اگر ضرر برساند بايد خودداري نكند1.
1- گلپايگاني، صافي: اگر براي بدن ضرر داشته باشد، حرام است.
خوئي، تبريزي، سيستاني، وحید: اگر براي بدن ضرر كلّي داشته باشد حرام است.
زنجاني: اگر موجب فساد بدن شود و ضرر اساسي داشته باشد، حرام است.
مكارم: اگر ضرر داشته باشد اشكال دارد.
سبحانی: اگر ضرر برساند حرام است.
بهجت: اگر به حدّي ضرر برساند كه در حكم ضرر زدنِ حرام باشد، نبايد خودداري كند.
امام خامنه ای رجوع كنيد به ذيل مسأله ۷۹ .
(مسأله 82) مستحب است انسان پيش از نماز و پيش از خواب و پيش از جماع1 و بعد از بيرون آمدن مني، بول كند.
این مسأله در رساله امام خامنه ای نیست
1- صافی: پیش از نماز و پیش ازجماع...
مکارم: پیش از خواب و پیش از نماز...